Czym jest skala ABEC?
Skala ABEC to standard określający parametry produkcji łożysk kulkowych – tolerancję pomiędzy wewnętrznym i zewnętrznym pierścieniem w łożysku. Skala jest określona przez Annular Bearing Engineering Committee (ABEC) będący częścią American Bearing Manufacturers Association (ABMA) i powstała w celach usystematyzowania standardów wykonania łożysk używanych w maszynach przemysłowych.
Z tego powodu, nie da się bezpośrednio przenieść parametru ABEC na przydatność danych łożysk do jazdy na rolkach - jest zaledwie jeden parametr, który wpływa na jazdę, ale nie jest definiujący.
Co oznacza ABEC w łożyskach do rolek?
Istnieje pięć klas tolerancji w skali ABEC: 1, 3, 5, 7 oraz 9 (każda inna to zwykły chwyt marketingowy i kłamstwo w żywe oczy). Im wyższa klasa tym większa precyzja wykonania elementów tocznych oraz możliwości dotyczące maksymalnej prędkości.
Niemniej jednak, standard ten nie określa: rodzaju smaru, ilość kulek, materiałów z którego zostały wykonane elementy łożyska czy też gładkości powierzchni stykowych.
Dlatego też wyższy numer w skali ABEC nie musi oznaczać szybszego łożyska! ABEC5 wykonane z wyższej klasy materiałów, może być szybsze od ABEC9 wykonanego z gorszych.
Mimośrodowość czyli okrągłość na torze w pierścieniu wewnętrznym, ma znaczenie w przypadku wysokiej liczby obrotów na minutę. Im mniejsze odchylenie od zakładanej wartości, tym lepiej (gdyż łożysko wpada w mniejsze wibracje), natomiast w jeździe na rolkach nie ma to aż tak kolosalnego znaczenia, ponieważ łożyska nie pracują przy naprawdę dużych prędkościach, z wysoką liczbą obrotów.
Jeżeli jednak weźmiemy np. łożyska ABEC3 oraz ABEC7 wykonane w identycznej technologii, w tej samej fabryce, z tych samych materiałów, to istotnie - te z wyższym numerem (mniejszymi odchyleniami) będą charakteryzowały się lepszym toczeniem. Wartości określające maksymalny dopuszczalny mimośród prezentujemy poniżej:
- ABEC 1: 0.0075mm
- ABEC 3: 0.0050mm
- ABEC 5: 0.0035mm
- ABEC 7: 0.0025mm
- ABEC 9: 0.0012mm
Jak widać, są one bardzo niskie. Im wyższa klasa ABEC tym tolerancja jest mniejsza - osiągnięcie niższej tolerancji wymaga dłuższej i bardziej precyzyjnej pracy maszyn co znacznie zwiększa koszt produkcji łożyska.
Nie zagłębiając się w szczegóły techniczne śmiało można powiedzieć, że wyprodukowanie łożyska o klasie ABEC 7 i wyższej przy zachowaniu wysokiej jakości materiały użytych do wykonania jego elementów, jest kosztowane.
Dlatego też możemy być pewni że:
- „marketowe rolki” za przysłowiowe 299 złotych z dużym napisem ABEC 9 na szynie;
- „marketowe łożyska” ABEC 7 czy ABEC 9 sprzedawane w cenie markowych ABEC 3;
To typowy zwykły chwyt marketingowy. Łożyska, które otrzymamy nie będą miały nic wspólnego z podaną klasą ABEC lub też ich tolerancja będzie mieściła się w podanych przedziałach, ale materiały wykorzystane do ich produkcji będą tak niskiej jakości, że ostateczna prędkość łożyska będzie taka sama jak firmowego ABEC3 lub niższa, nie mówiąc już o wytrzymałości.
Na co ABEC przekłada się w praktyce?
Podobnie jak w wypadku kółek, zakup łożysk powinien być ograniczony do sprawdzonych firm i w obu przypadkach cena przekłada się na jakość. Dlatego też nie należy skreślać dobrych, firmowych rolek, dlatego że mają łożyska "tylko" ABEC5 oraz nie należy dać się złapać na tanie, niskiej jakości rolki ze względu na wielki napis ABEC9 na szynie.
W praktyce, jeżeli kupujemy rolki, to parametrem ABEC najlepiej nie sugerować się wogóle. Ma on skrajnie nikły wpływ na jazdę w porównaniu do jakości i twardości kół, sztywności szyny, połączenia jej z butem oraz sztywności i przenoszenia energii przez sam but.
Nawet jeśli włożymy do bardzo dobrych rolek zwykłe, maszynowe łożyska ABEC1 wykonane ze stali węglowej i smarowane towotem, to i tak będzie się w nich jeździć nieporównywalnie lepiej, niż w słabych rolkach z niskiej jakości kołami i zestawem ABEC9, choćby same łożyska kosztowały 500zł.
A czym sugerować się przy zakupie łożysk na wymianę?
Przede wszystkim, zastanowić się, do jakiej jazdy mają być wykorzystywane. Im lepsze toczenie nam potrzebne, tym lepiej wykonanych wykonanych łożysk potrzebujemy - z lepszych materiałów i z mniejszymi odchyleniami.
Warto też zwrócić uwagę na to, jak skonstruowane są osłonki - czy są dwie, czy jedna, czy są zdejmowalne, czy zamocowane na stałe (co utrudnia serwisowanie). Nie ma sensu wydawać pieniędzy na łożyska ceramiczne czy hybrydowe do jazdy freeride czy wsadzać ABEC5 ze stali chromowanej w rolki do jazdy szybkiej.
Naprawdę da się znaleźć dobre łożyska na każdą kieszeń. I ostatnia porada: lepiej wydać raz nieco wyższą kwotę na produkt od renomowanego producenta i jeździć na nich kilka sezonów, niż kupić tani, generyczny wyrób z chińskiej fabryki z przyklejoną jedynie metką firmy, która podszywa się pod producenta sprzętu sportowego, po to aby rozsypały się po kilku miesiącach.
Zachęcamy do zapoznania się z aktualną ofertą łożysk w naszym sklepie.
