Poprawnie dobrana szerokość tulejek w kółkach do rolek gwarantuje najlepsze toczenie.
Tulejki (zwane również dystansami) są niezbędnym elementem każdych rolek. Odpowiednie dopasowanie ich szerokości względem kółek:
- poprawia szybkość ich kręcenia,
- zwiększa żywotność rdzenia/core'a,
- pozwala na maksymalne dokręcenie śrub mocujących kółka w szynie, co zwiększa bezpieczeństwo jazdy.
Tulejki umieszczane są w kółku pomiędzy dwoma łożyskami i zapewniają między nimi odpowiedni dystans po maksymalnym dokręceniu kółek w szynie.
Podczas dobierania rozmiaru tulejki do kółka możemy natrafić na trzy różne scenariusze:
Poprawna szerokość tulejki:
- Dobrze dobrana tulejka, umieszczona między łożyskami w kółku, idealnie dotyka wewnętrznych pierścieni łożysk, a przy maksymalnym dokręceniu kółek w szynie, obracają się one luźno bez żadnych wyczuwalnych oporów. Łożyska umieszczone w kółku nie wystają poza obręb plastikowego lub metalowego rdzenia/core'a kółka.
Niepoprawna szerokość tulejki:
- Zbyt wąska tulejka (lub jej brak) powoduje, że tulejka minimalnie lub prawie w ogóle nie dotyka wewnętrznych pierścieni łożysk, a przy maksymalnym dokręceniu śrub mocujących kółka w szynie, nie zapewnia odpowiedniej odległości między nimi. Kółka ze zbyt wąskimi tulejkami kręcą się bardzo słabo (lub w ogóle) i szybko wyhamowują. Lekkie odkręcenie śrub mocujących kółka może zwiększyć ich szybkość kręcenia - taki zabieg jest bardzo niebezpieczny i może spowodować utratę kółka podczas jazdy, co zwiększa ryzyko wypadku!
- Zbyt szerokie tulejki uniemożliwiają odpowiednie wciśnięcie i umiejscowienie łożysk w rdzeniu/core'rze kółka. Montaż kółek ze zbyt szeroką tulejką do szyny może doprowadzić do uszkodzenia przez rozpychanie bocznych ścianek. Jeśli uda się zamontować taki zestaw w szynie, podczas jazdy mogą pojawić się charakterystyczne odgłosy klikania, podobne do tych przy wciskaniu łożysk w rdzeń/core kółka. Jest to spowodowane przesuwaniem się łożysk to w jedną, to w drugą stronę w rdzeniu/core, w zależności od tego, na której krawędzi rolki obecnie utrzymywany jest ciężar ciała. Jazda na kółkach ze zbyt szerokimi tulejkami prowadzi do szybkiego uszkodzenia zarówno łożysk, jak i rdzenia/core'a kółek, co również znacząco obniża nasze bezpieczeństwo!
Jak dobrać odpowiedni rozmiar tulejek do kółek w rolkach?
1. Najłatwiejszym sposobem jest zakup tulejek dedykowanych o określonej szerokości.
Na rynku dostępne są tzw. tulejki precyzyjne, które bez względu na to, czy kupimy gotowy zestaw czy pojedyncze sztuki, zawsze mają tę samą, podaną do drugiego miejsca po przecinku, szerokość.
Jeśli producent kółek, do których tulejka zostanie zamontowana, podaje, jaki rozmiar tulejki idealnie pasuje do tego modelu, sprawa jest oczywista. Jeśli jednak takiej informacji nie posiadamy, musimy przejść do drugiego sposobu.
2. Określenie optymalnej szerokości tulejki.
Niestety w większości przypadków, producenci kółek nie podają optymalnej szerokości tulejek do swoich modeli kółek. Można jednak sprawdzić to samemu poprzez:
- pomiar szerokości starych, dobrze dopasowanych tulejek, jeśli wymiana odbywa się w obrębie tego samego modelu kółek i posiadamy stary egzemplarz,
- metodą "prób i błędów", czyli montaż różnej szerokości tulejek (np. różnych tulejek z kompletu tulejek "nieprecyzyjnych") a następnie pomiar tej, która została optymalnie dopasowana.
Pomiarów szerokości najlepiej jest dokonywać suwmiarką z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku. Po określeniu optymalnej szerokości tulejki do naszych kółek należy kupić odpowiedni zestaw o określonej szerokości.
Inne problemy przy doborze odpowiednich tulejek:
Kółka słabej jakości od nieznanych na rynku rolkowym firm mogą wykazywać różne szerokości rdzenia (core) nawet w obrębie jednego kompletu i modelu - jedna szerokość tulejek precyzyjnych może nie spełnić swojej roli.
Różne wymiary łożysk - często, pomimo standardowego rozmiaru łożysk: 608, łożyska niskiej jakości oraz łożyska nie przeznaczone typowo do jazdy na rolkach, posiadają minimalnie inne wymiary, co w połączeniu z danym modelem kółek utrudnia dobór odpowiednich tulejek. W tym przypadku nawet tulejki dedykowane o podanej przez producenta kółek szerokości mogą nie pasować jak powinny.
- Zestawy tulejek "nieprecyzyjnych" - zestawy tulejek dostępne na rynku często nie mają ściśle określonej szerokości, co oznacza, że każda z nich może się minimalnie różnić rozmiarem. Taka różnica może sprawić, że jedna tulejka idealnie działa w jednym kółku, podczas gdy inna z tego samego zestawu nie będzie współgrać z tym samym kółkiem. Ta problematyka dotyczy również kompletnych, nowych rolek, w których kółka mogą kręcić się nierówno. Może to wynikać częściowo z łożysk, które jeszcze "nie rozkręciły się", ale również z użycia tulejek o niejednolitych wymiarach, które mogą być minimalnie za wąskie lub za szerokie dla poszczególnych kół.
Podsumowując:
- Tulejki są niezbędne, aby dobrze przykręcone kółka w rolkach kręciły się poprawnie.
- Standardowo montowane w rolkach tulejki mogą nie mieć idealnie dobranych wymiarów i powodować wolne toczenie się kółek.
- Tylko tulejki precyzyjne (lub z regulowaną szerokością), idealnie dobrane do danego zestawu łożysk i kółek, zapewnią optymalne kręcenie się zamontowanych w rolkach kółek.
